WATER
RIVIEREN, DAMMEN, MEREN en WATERVALLEN
de belangrijke RIVIEREN op onze reis zijn :
de KIZIL IRMAK met een lengte van 1355km, die we ook bij Avanos gezien hebben,
de YEŞIL IRMAK van 418km die door Amasya stroomt en bij Çarşamba de zee ingaat.
de EUFRAAT (in Turkije Firat of Karasu genoemd) met een lengte van 2800km waarvan 1263km in Turkije, en de rest in Syrie en Irak,
zien we tussen Erzurum en Erzincan, en ook nog daarna.
de bijbelse rivier de EUFRAAT omsluit samen met de TIGRIS Mesopotamie.
de ÇORUH is met een lengte van 438km zeker niet de langste rivier,
de grootste stuwdammen (baraj of HEPP) van Turkije liggen in de rivier de ÇORUH :
In de provincie ARTVIN liggen in de rivier de ÇORUH de MURATLI dam, de BORÇKA dam,
de MURATLI stuwdam ligt 15km ten Noorden van BORÇKA en is 44m hoog.
de BORÇKA stuwdam ligt bij BORÇKA en is 86m hoog.
vlakbij ARTVIN ligt de DERINER Dam met een hoogte van 249m die al enkele jaren in gebruik is.
Tussen ARTVIN en YUSUFELI ligt de ARTVIN dam met een hoogte van 180m, die al enkele jaren in gebruik is;
De YUSUFELI dam is de grootste stuwdam en ligt ietsje zuidelijker dan de ARTVIN dam met een hoogte van 270m,
in de rivier de OLTU (tussen YUSUFELI en OLTU) ligt o.a. de AYVALI dam.
in de rivier de TORTUM (tussen YUSUFELI en TORTUM) ligt o.a. de TORTUM dam, aan de noordijde van het TORTUM meer.
in de rivier de BERTA (tussen ARTVIN en ARDAHAN) komen de BAYRAM en de BAĞLIK dammen.
in de EUFRAAT (ten zuiden van ERZINCAN) ligt o.a. de BAĞIŞTAŞ 1 dam die in 2015 in gebruik is genomen.
op onze reis zijn er verder de volgende meren :
de Tortum çay, een zijrivier van de Çoruh, stroomt door het Tortum meer, hier is ook een dam :
Oostelijk van ARDAHAN en ten noordoosten van KARS ligt het ÇILDIR meer op 1950m hoogte.
we gaan niet naar het Uzungöl ten zuiden van Trabzon en Rize,
verder zijn we in de buurt van de volgende watervallen :
(klik op een plaatje om naar het betreffende artikel te springen)
de KIZIL IRMAK,
de YEŞIL IRMAK,
de ÇORUH,
de EUFRAAT (firat/karasu)
zien we aan het begin van onze reis op weg naar HATTUŞA en misschien aan het eind in Sivas.
maar de hoogte-verschillen zijn enorm, waardoor de rivier erg snel stroomt/stroomde.
de DERINER dam,
en de ARTVIN en de YUSUFELI dammen in de buurt van YUSUFELI.
bij laag water zie je resten van oude verlaten dorpen boven het water uitsteken.
Deze dam ligt niet bij YUSUFELI maar bij het plaatsje SEBZECILER, maar
hierdoor komt het lieflijke dorpje YUSUFELI en wijde omstreken onder water te staan.
Deze dam is in 2021 gereed gekomen, en eind 2022 in gebruik genomen nadat ook alle wegen en tunnels gereed gekomen waren;
waardoor in 2022 wel het e.e.a. verplaatst moest worden!
Hierna is begonnen met het laten vollopen van de stuwmeren.
Op 20-8-2023 zal de eerste test met de energie opwinning gedaan worden.
De hoogte van deze dam is 118 m en deze dam is in 2015 in gebruik genomen.
Deze dam is ruim 40jaar geleden in gebruik genomen.
Het bijzondere van de BAĞLIK dam is de speciale dam-doorgang voor de vissen.
in de provincie Artvin zijn 2 Karagöl meren, een bij Borçka richting Maçahel en de andere bij Şavşat
Het ÇILDIR meer is met 123 km2 het grootste zoetwatermeer van oostelijk Turkije. Het hele jaar door blijft het water ijskoud.
Het ÇILDIR meer ligt 6 tot 8 maanden per jaar dichtgevroren. Van november tot april kunnen hier
ijssporten worden beoefend, maar het ijs is dan wel bedekt met een dikke laag sneeuw; men zegt wel
van twee meter dik. Op het bevroren meer worden ritjes per paardenslee aangeboden.
Vissers vangen hier een soort karper die alleen hier voorkomt,
bijzonder lekker is en wordt geserveerd in de enkele visrestaurants rond het meer maar ook in Kars.
Wanneer het meer swinters bevriest, worden de vissen gevangen door het slaan van gaten in het ijs.
hoewel alle en ook veel arabische toeristen er nog steeds heen gaan, maar het is jammergenoeg nu erg verpest!
bij de Ayder-yayla kan de de Bulut-şelalesi bij de rivier de Tar op het Tar River Waterfall Trail bezocht worden,
bij Murgul bij Borçka de Deliklikaya, bij Maçahel de Maral-şelale, bij Tortum de Tortum-waterval,
bij Erzincan de Girlevik waterval en een waterval bij Pınarbaşı (tussen KANGAL en KAYSERI).
